گزارش نویسنده از وضعیت نجم السلطنه در اندرون و مناسبات وی با همسرش وکیل الملک [تبریزی]، و همچنین احتمال باردار بودن نجم السلطنه.
نامه ملک تاج نجم السلطنه به برادرش، عبدالحسین میرزا فرمانفرما، همراه با پاکت نامه؛ گزیده متن: قربانت شوم، ازحال جناب وکیل الملک اگر بخواهید، حالش همان قسم ها است حالا بد یا بهتر است. امسال خیال کرده است ییلاق نرود تبریز برود، عوض ییلاق باغ شمران به صدق السلطنه اجاره داده است و من هم امسال شمران نمی روم، بهتر هستم. جناب وکیل الملک خیال دارند از راه دریا بروند از عشق آباد بروند مشهد بعد بروند تبریز یک ماه بماند برگردد. دیروز مرخصی گرفته است خیال دارد بعد از سیزده صفر برود. انشاءالله تبریز دیدنی بکند، این کار حالت او است. عمل تجارت هم بدست نوکرهاش هست تا خدا چه بخواهد. این چند روز هم اندرون...
سه نامه در یک پاکت. در خصوص رساندن عریضه به دست نایب السلطنه ، فروش زمین توسط نجم السلطنه و سفارش مهر و استقراض از بانک. همچنین درباره رسیدگی به امور مالی در تبریز، عمارت سازی و خرید ملک توسط نجم السلطنه. پشت پاکت نوشته شده که نامه ها توسط نظم السلطنه به وکیل الملک فرستاده شده.
نامه ملک تاج نجم السلطنه به برادرش، عبدالحسین میرزا فرمانفرما؛ گزیده متن: قربانت شوم، تصدقت بگردم، چندی است که از گرفتاری حالات خودم نتوانسته چیزی بنویسم، مدتی بود حال نداشتم. از حالت جناب وکیل الملک بخواهید، همان قسم است، بد دارد، حالت اسهالی هست. حالا که فرنگستان هم موقوف شده حکیم ها گفتند برود دوباره گفتند زیاد بنیه ندارد تا خداوند چه بخواهد. این چند روز را هم حضرت علیه خانم عزت السلطنه حال نداشتند. به غیر [ناخوانا] حالت ها مثل حمله درد حال این قسم ها نیست الحمدالله رفع شده آسوده باشید. من هم دو سه بار آمدم این چند روز هم شاه خازن اقدس حکیم ها را فرستادند بنا بود خودشان هم تشریف بیاورند...
دو نامه در خصوص ماموریت به اردبیل و اختلاف با حاجی نظم السلطنه.
نامه ملک تاج نجم السلطنه به برادرش، عبدالحسین میرزا فرمانفرما، همراه با پاکت نامه؛ گزیده متن: قربانت شوم کاغذ حضرت والا این پست رسید، از سلامتی وجود مبارکت شاکر شدم. از حالم بخواهید سلامت هستم اما از گرفتاری و خیال ناخوشی وکیل الملک آسوده نیستم. جناب علاء الملک حکیم ها را جمع کردند، تمام فرنگی ها را دیدند، گفتند این جا معالجه ندارد باید به فرنگستان برود و روده را ببرند. من فرستاده، از حکیم ها پرسیدم برود خوب می شود، گفتن عمل برد و باخت است. دکتر خودمان محرمانه پیش شیندر فرستادم، گفتند این قسم باشد شاید سال ها بماند اما بردن بریدن کار فوری است یا این طرفی است یا آن طرفی. حقیقت من گفتم...
نامه ملک تاج نجم السلطنه به برادرش، عبدالحسین میرزا فرمانفرما؛ گزیده متن: قربانت شوم، مدتیست که خط مبارکت زیارت نشده. امیدوارم انشاءالله وجود مبارک به سلامت باشد. از حال ماها بخواهید حمدالله سلامت هستیم و به دعای جان شما مشغول، حضرت علیه خانم هم الحمدالله خوب است. چند روز بود خانم دفتر آنجا خدمت حضرت علیه نواب عزت السلطنه بود، دیروز آمد الحمدالله خیلی مایل همدیگر هستند به زیر سایه شما انشاالله. آقا، دفتر بسیارخوب دختر با عقلی شده بدانید و اگر از من سؤال بشود برای من سخت است، [ناخوانده] زیاد دارم کارم را می کند اسباب راحتی است برای من. الحمدالله گزارشات هم تازه نیست، مردم برای نان قدری اوقات...
نامه ملک تاج نجم السلطنه به برادرش، عبدالحسین میرزا فرمانفرما؛ گزیده متن: قربانت شوم، از بابت پلایین فرموده بودید هروقت خیال فروش داشته باشید از قیمت نواب والا عمیدالدوله گران تر می فروشم. اینکه نوشته بودید با خانم حضرت علیا شاید معاوضه بکنید، محال است معاوضه بکنند به املاک تبریز، لاکن پولی باشد هروقت خیال داشته باشید من بفروشم. اینکه مرقوم فرموده اید نفاق بی سبب میان شما و خواهرها هست به خدا خیال می کنید. اگر حضرت علیا است با وجودی که با من آن قسم رفتار کرده، لاکن من خدایی می گویم نفاق ندارد با شما. منتهاش کسان شما آن قسم که با سایرین رفتار می کنند نکردند محل نمی گذارد. وانگهی ازاول...
نامه ملک تاج نجم السلطنه به برادرش، عبدالحسین میرزا فرمانفرما، درباره حکومت اردبیل و روابط با نظم السلطنه و عین الدوله. عبدالحسین میرزا فرمانفرما در حاشیه نامه پاسخ داده است. پشت پاکت مهر میرزا فضل الله خان وکیل الملک، همسر نجم السلطنه، را دارد.
نامه هایی به عبدالحسین میرزا فرمانفرما در خصوص امور خانوادگی، ملکی و مالی، از جمله مشاورات نجم السلطنه با برادرش فرمانفرما درباره ازدواج فرزندانش
Copyright © 2012-14 President and Fellows of Harvard College. All rights reserved.
